İçinde yan cümlecik bulunmayan cümlelerdir. Bu cümleler tek bir yargı bildirir. “Bu sıcakta evde oturulur mu?” cümlesi basit bir cümledir. Çünkü “oturulur mu” yükleminden başka yargı bildiren öğe yoktur. Yan cümlecik kullanılmayan bir cümle basit demektir. Basit cümle demek, kısa cümle demek değildir. “Bahçenin ana kapısından, üstü başı perişan, zavallı bir adam, elinde eski, yırtık bir torbayla içeriye girdi.” “Kalabalıktan biri yavaşça kürsüye doğru ilerledi.” “İri iri şeftalileri büyük bir zevkle dalından kopardı.” “Sözlerime içten içe gülüyorlardı.” cümleleri yapısına göre basit cümlelerdir.
cümlesi uzun bir cümledir. Ancak tek bir yargı bildirdiğinden, yani içinde yan cümlecik bulunmadığından basittir.