Eklenme Tarihi : 09.06.2012 | Okunma Sayısı : 3590
İKS' de Okul Düzeyindeki Raporların Analizleri ve Yorumlanması - - 2012 Haziran Seminer Çalışması
“Eğitim Yönetimi Alanı” bu bağlamda kurumsal etkililik için, yönetme anlayışı, tutumları ve bunların hem çocuk ve veliler hem de personel olarak okul sakinlerine yansımaları açısından, okul yönetiminin;
Personelin mesleki gelişimlerinin katılımcı değerlendirmelere dayalı olarak geliştirilmesi,
Öğretmen, çocuk ve velinin okul yönetimine ve kararlara katılımı,
Uyum, motivasyon, özel bilgi mahremiyeti, akademik başarının geliştirilmesi ve bilgi sistemi araçlarından yararlanması,Okulun kayıt kabul alanındaki tüm çocukların okula kaydedilerek devamlarının sağlanması, uygulamalarını ve bunların okulun görevlerini yerine getirme ve gelişimi açısından sonuçlarını kapsamaktadır.
Etkili bir okul yönetimi için; ilköğretim kurumları yöneticilerinden İlköğretim Genel Müdürlüğü olarak temel beklentimiz; çağımızın bilgi iletişim, yeni teknolojik, kültürel ve bilimsel olgular, öğrenen örgüt ve kalite hareketleri karşısında; daha yenilikçi ve aktif roller üstlenmeleri, bu oluşumların okula yansıtılmasına liderlik etmeleridir. Bu standardın alt standartları aşağıda açıklanmaktadır.
Alt Standart 1.2.1. Personelin Mesleki Gelişimini Değerlendirme: Personel, mesleki yeterliklerini belirlemeye ilişkin öz değerlendirmelerine ek olarak meslektaş, yönetici, çocuk ve veli görüşlerinden yararlanır.
İlköğretim Kurumları Standartları kapsamındaki mesleki gelişimle ilgili alt standartlarda, Bakanlığımızın Kasım–2006 tarihli 2590 sayılı Tebliğler Dergisinde yayınlanarak yürürlüğe giren öğretmen genel yeterlikleri ve 25 Temmuz 2008 tarihli Makam onayı ile yürürlüğe giren özel alan yeterlikleri ile bu yeterlikleri sağlamaya yönelik geliştirilen ve pilot çalışmalarla okullara uyarlanan Okul Temelli Mesleki Gelişim Modeli temel alınmıştır.
Buna göre alt standart, personelin mesleki gelişiminin değerlendirilmesinde;
Yöneticiler ve tüm öğretmenler dâhil okul personelinin, okulun amaçları ve eğitim ihtiyaçlarını karşılayabilme açısından mesleki gelişimlerini değerlendirmek için, demokratik ve katılımcı bir tutumla, hem meslektaşlarının, müfettişlerin hem de hizmet verilen hedef kitlenin, yani çocukların ve velilerin görüş ve değerlendirmelerini almalarını,
Bu görüş ve değerlendirmeleri objektif şekilde yorumlayıp, özdeğerlendirmelerine yansıtarak kişisel mesleki gelişim planlamaları için bir kanıt tabanı olarak kullanmalarını,
Okulda, eğitim personelinin mesleki gelişimini değerlendirme çalışmalarının, personelin mesleki gelişimine katkı sağlamasını,
kapsamaktadır.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için temel olarak;
Personelin mesleki gelişiminin değerlendirilmesinde, hem meslektaşların hem de hizmet verilen hedef kitlenin, yani çocukların ve velilerin görüş ve değerlendirmelerini de alması,
Bu görüş ve değerlendirmelerin objektif şekilde yorumlanıp, öz-değerlendirmelere yansıtılması ve personelin kişisel mesleki gelişim planlamaları için bir kanıt tabanı olarak kullanılmasını sağlaması,gerekmektedir.
Alt Standart 1.2.2. Mesleki gelişim Etkinlikleri: Okul personeli, mesleki gelişimlerini çağdaş yaklaşımlar ve çocukların ihtiyaçları doğrultusunda sürdürür.
Bakanlığımızın okul temelli mesleki gelişim konusunda yürüttüğü çalışmaların yaklaşım, ilke ve araçları bu standart için temel alınan kaynaklardan biridir. Bu doğrultuda hem okul yöneticilerinin hem de öğretmenlerin katılımcı bir şekilde yapacakları öz-değerlendirmelerine dayalı olarak mesleki gelişimlerini planlayarak sürdürmeleri beklenmektedir.
Standarda göre diğer okul personeli gibi öğretmenlerin mesleki gelişiminin, çeşitli kaynaklarla değerlendirmelere dayalı olarak kişisel gelişim planları çerçevesinde sağlanması gerekir. Bu nedenlerle ilköğretim kurumları standartları, okul personelinin mesleki gelişimlerini de kapsamaktadır. Standartlara genel olarak bakıldığında aslında, tümünün uygulamalara yansımasının temel değişkenlerinden birinin, okul personelinin mesleki nitelik ve gelişimleri olduğu görülecektir.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için temel olarak;
Personelin mesleki gelişiminin değerlendirilmesine dayalı mesleki gelişim planlarında mesleki gelişim hedeflerinin, eğitim-öğretim uygulamaları ve çocukların eğitim ve gelişim ihtiyaçları da dikkate alınarak net ve açık şekilde belirlenmesi,
<!--[if !supportLists]-->® <!--[endif]-->Personelin mesleki gelişim hedeflerinin değerlendirilerek ihtiyaçlara göre, onların ve görüş ve önerilerinin de alınarak okul mesleki gelişim ve hizmet içi eğitim çalışmalarının düzenlenmesi,
<!--[if !supportLists]-->® <!--[endif]-->Mesleki gelişim planlamalarının ve ulaşılan hedeflerin, gerçekleşen faaliyetlere ve belirlenen plan dönemlerine göre değerlendirilerek, bu bilgilerin yeni planlamalarda girdi olarak ele alınması,
gerekmektedir.
Alt Standart 1.2.3. Öğretmenlerin Okul Yönetimine Katılımı: Öğretmenlerin okul yönetim sürecine etkin katılımı sağlanır.
Okulun yönetim temeli; yönetsel, teknik-uzmanlık ve denetsel alanlardaki yetki yapılarının yeterlilik temelinde ve uyumlu işleyişine dayanır. Çağdaş eğitim kurumlarında bu farklı yetki türlerinin demokratik bir ortamda, birlikte uyum içinde işlemesi için katılımcı yönetim yaklaşımları önem taşımaktadır. Öğretmenlerin okul yönetimine katılımı, hem kurumsal açıdan uzmanlık yetkisinin dengeli dağılımı hem de sosyal açıdan, bir okul sakini olarak hak kullanımı anlamında ele alınmıştır.
Bu alt standardın geliştirme sürecinde yer alan uygulamacılar, ilköğretim kurumları için, bu konuya özellikle önem vermişlerdir. Öğretmenlerin okulda yönetime katılımında; öğretmenler kurulu gibi mevcut mekanizmaların etkili işletilmesi ve bu katılımın geliştirilmesinde yenilikçi uygulama örneklerinin ortaya çıkması, aynı zamanda okul yönetimlerinin etkiliği ile de yakından ilgilidir.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetimince temel olarak;
Okuldaki kurul, komisyon ve yönetsel kararların alındığı toplantılara öğretmenlerin yeterli ve düzenli katılımlarını sağlaması,
Kararların katılımcıların olabildiğince geniş mutabakatı ile alınması ve bu uygulamaların öğretmenlerin okul yönetimine katılımları ve okul gelişimi açısından yararlarının ortaya konması,
Okulda öğretmenler için katılım olanaklarının artırılması,
gerekmektedir.
Alt Standart 1.2.4. Çocukların Okul Yönetimine Katılımı: Çocukların okul yönetim sürecine etkin katılımı ile görüş ve eleştirilerini açıklamaları için uygun mekanizmalar vardır ve bunlar çocuklar tarafından aktif olarak kullanılmaktadır.
Eğitim gördüğü okulun kendi sorunları, talepleri ve görüşlerini almadığı veya alsa da değerli bulup ciddiye almadığı çocuk ve genç, çeşitli vesilelerle okulla karşı karşıya kalacaktır. Dersler, sınıf etkinlikleri, okuldaki eğitim uygulamaları çocukların dışında, katılımları düşünülmeden planlanıyor, düzenleniyor ve çocuklar sadece bunların nesnesi haline getiriliyorsa eğer; eğitimin ve okulların, kendi varlık nedenlerinden uzaklaşması kaçınılmaz olur. Okulda gelişim düzeylerine uygun olarak kendi sorunlarıyla ilgili söz ve yetki sahibi olan öğrenci, çocuk; kendi öğrenme süreçlerine ve okuluna, bunun bir uzantısı olarak da, yetişkinlikte toplumsal sorumluluklarına aktif şekilde sahip çıkacaktır.
Okul personeli, çocukların söylediklerine ve taleplerine değer vermeli ve onların gördükleri eğitimin şekli ve okulun onlara sağladığı hizmetler hakkındaki eleştirilerini dinlemeye ve ciddiye almaya hazır olmalıdırlar. Öğrenci temsilciliği, öğrenci meclisi, ilgili toplantılar, geri bildirim şekilleri veya diğer iletişim yolları gibi, çocukların korkusuzca kendi duyguları hakkında serbest ve açık bir şekilde konuşabilecekleri çeşitli mekanizmalar, demokratik usullerle ve yönetimi etkileyebilecek biçimde yürütülmelidir. Bunlar; sınıf temsilciliği, okul öğrenci meclisi olarak doğrudan çocuk temsiliyeti yapıları ile öğretmenler kurulu, şube öğretmenler ve okul aile birliği genel kurulu, rehberlik yürütme komisyonunda gibi okulun idari kurul ve komisyonlarında öğrenci temsilcilerinin yer almasıdır. Ayrıca çocukların görüş, talep, sorunlarını ve önerilerini bildirebilecekleri dilek kutularıdır. Bu tür mekanizmaların faaliyetleri, çocukların katılım uygulamalarının kayıtları, bu uygulamaların değerlendirme ve kararlara yansıtılma sonuçlarına ilişkin kayıtlar olmalıdır. Okulda, görüşlerini paylaşmaları ve tartışmaları ve de kendilerini etkileyen eylemler hakkında bilinçli kararlar almaları için çocuk grupları teşvik edilmelidir. Okul personeli, bu konuda çocuklara yardımcı olup desteklemelidir. Daha küçük yaştaki veya engelli, dezavantajlı çocuklar gibi, katılım açısından daha az yeterli olan çocuklara da görüşlerini ve taleplerini ifade edebilmeleri için özel dikkat ve destek gösterilmelidir. Gerektiğinde çocukların, ifşa edilmeden güven içinde şikâyet, eleştiri, istek ve görüşlerini iletebilecekleri ve bunların gereğinin yapıldığı bir okul uygulaması var olmalıdır.
Çocukların okul yönetimine katılımı konusu, ilköğretim kurumları standartlarının geliştirilmesi sürecine katılan öğretmenler, yöneticiler, uzmanlar, müfettişler, Bakanlık personeli ve çocuklarla veliler olarak tüm katılımcılarca, yukarıda toplumsal ve bireysel olarak açıklanan anlayışa dayanarak önemli bulunmuştur.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetimince temel olarak;
Öğrenci meclisi ve öğrenci temsilciliği ve diğer idari kurul ve komisyonları ile çocukların talepleri, eleştiri ve görüşlerini almaya yönelik dilek kutusu mekanizmalarının aktif ve etkin olarak işletilmesi,
Bu mekanizmalarda alınan kararların, okul yönetimi tarafından uygulanması
Bunların sonuçları hakkında çocuklara geribildirim verilmesi ve okul gelişimi açısından yararlarının ortaya konması,Okulda çocuklar için yönetime katılım olanaklarının artırılması,gerekmektedir.
Alt Standart 1.2.5. Velilerin Okul Yönetimine Katılımı: Velilerin okul yönetim sürecine etkin katılımı sağlanır.
Çocuklar ailelerinin yaşamında en önemli varlıklardır ve okulun da temel varlık nedenidir. Aynı zamanda okullar, birer vatandaş olarak çocuklar ve ailelerinin devlet ile ilişkilerindeki en önemli unsurlardan biridir. Etkili ve başarılı okullar, bu konumlarının farkında olarak bulundukları çevrenin özelliklerine ve ihtiyaçlarına özgü, uygun yollar ve stratejiler ile aileler ve velilerle ilişkilerini ve işbirliklerini organize ederler. Okul, aileyi güçlendirerek ve yönetim süreçlerine katarak aslında çocuğu desteklemiş olur.
Velinin kararlara katılımı için okuldaki en temel mekanizma, Okul Aile Birliği’dir. Okul Aile Birliği’nin amaçlarına ve kurallarına uygun işletilmesi, velilerin katılımının sağlanmasında önemli bir katalizördür. Aile ve veli katılımı kavramı, temelde okulu mali olarak desteklemek değildir. Mali destek sadece bir araçtır ve esas olan ailelerin, velilerin okulu sorunları ve başarıları ile sahiplenmeleridir.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetimince temel olarak;
İşlevsel bir Okul Aile Birliğinin oluşturulması, Birliğin düzenli, şeffaf ve işlevsel olarak çalışma sürekliliğinin sağlanması, toplantılarda velilerin görüş ve önerilerini serbestçe bildirmelerinin,
Okul-veli sözleşmelerinin amacına uygun şekilde yapılıp izlenmesinin,
OGYE, ŞÖK, gibi okul yönetim ve planlama yapılarında veli temsilcisinin bulunması ve velilerin görüşlerinin bu yapıların kararlarına yansımasının,
Veli toplantılarının sadece, tek yönlü iletişimle öğretmenlerin, çocukların durumu ve okulun beklentilerini iletmek amaçlı olmayıp velilerin okulla ilgili konularda, görüş ve değerlendirmelerini, taleplerini de ilk elden iletebilmelerinin,
Okulun adı geçen temsil yapılarının tüm velilerin eşit katılımına açık olması ve bu katılımlar için çok yönlü çabaların sürdürülmesinin sağlanması gerekmektedir.
Alt Standart 1.2.6. Oryantasyon Etkinlikleri: Okula yeni gelen çocuklara, velilerine ve okul çalışanlarına tanıtım ve bilgilendirme (oryantasyon) faaliyetleri yapılır.
Oryantasyon; sözcük olarak “yönelme; çevre şartlarına uydurma veya uyma, alışma, yeni bir çevreye veya duruma alışma, alıştırma anlamındadır. oryantasyon etkinlikleri; eğitimde genel anlamda, öğrencilere okul fiziki özellikleri ve olanaklar, eğitim programları ve faaliyetleri ile okul ve yakın çevre olanakları olarak okulu tanıtmaya, öğrencilerin okula uyum sağlamalarıyla ilgili uygulamalara yöneliktir. İlköğretim Kurumları Standartlarında oryantasyon etkinlikleri çocukları, okul çalışanlarını ve velileri kapsar. Okuldaki oryantasyon uygulamaları, yüzeysel bir tanıtımın ötesinde temel olarak; çocukların, velilerin, okul paydaşlarının, öğretmenlerin, ve diğer okul çalışanlarının birbirlerini rol, görev ve sosyal olarak tanımalarını, gerekli olduğunda hangi konuda kiminle iletişim kuracaklarını bilmelerinin sağlanmasını, çocukların okul ortamına ve uygulamalarına adapte olmalarını, okul sakinleri ve paydaşlarında okula aidiyet duygusu geliştirmelerinin desteklenmesini amaçlamalıdır.
Alt standart, okulda göreve yeni başlama veya okulda başlayacak yeni uygulamalar, değişimler için, öğretmenlere ve diğer çalışanlara yönelik oryantasyon uygulamalarını da gerektirmektedir. Bu kapsamda bu tür faaliyetler; yeterliliklerine uygun sınıf ve çalışmalarda görevlendirme, danışmanlık ve deneyim paylaşımı sağlama gibi bir takım mesleki ve idari düzenlemeleri de içermelidir. Bu şekildeki uygulamalarla öğretmenlerin, okulda başarılı ve verimli olmaları için gereken uyum, özgüven ve okula bağlılık geliştirmelerine imkân tanınabilecektir.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetimince temel olarak;
Okul aktörlerine ve onların okula uyumuyla ilgili ihtiyaçlarına göre oluşturulmuş okula özgü oryantasyon programlarının hazırlanmasının ve bunların değişimlere göre geliştirilmesinin,
Bu programlara okula yeni gelen veya okulda oluşan yeni bir durumla karşı karşıya kalan tüm çocukların, velilerin ve okul personelinin katılımının,
Okul oryantasyon çalışmalarında bilgi iletişim ve basılı doküman olanaklarından da yararlanılmasınınsağlanması gerekmektedir.
Alt Standart 1.2.7. Çocuklara ve Okul Personeline Yönelik Motivasyon Artırıcı çalışmalar: Okul yönetimi çocukları ve okul personelini motive edici çalışmalar yapar.
Öğrenen, gelişen ve onu bu süreçte destekleyen olarak öğrenci ve öğretmen eğitimin ayrılmaz temel aktörleridir. Bu iki tarafın da motivasyonunun belirleyicisi, temelde okul yönetimidir. Okul yönetimleri hem çocukların hem öğretmenlerin hem de diğer personelinin motivasyonlarını desteklemek, bunun için olumlu bir okul ortamı oluşturmak durumundadır.
Bu nedenle alt standarda göre okul yönetimlerinin; hem çocukların ilköğretim sürecinde motivasyonlarını canlı tutup geliştirecek hem de öğretmenlerin ve okul destek personelinin iş doyumunu, çocukların gelişimi ve okulun amaçlarına odaklanmaları sağlayacak, destekleyici bir okul ortamı oluşturabilmelidirler.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetiminin temel olarak;
Çocukları gelişim ve öğrenmeye yöneltecek destekleyici ve güçlendirici eğitim ortamlarını, ve bu ortamda öğrenmeyi öğrenci için anlamlı ve değerli kılacak bir okul ikliminin oluşumunu desteklemesi,
Öğrencilerin ve okul personelinin değerini tanıması, çabalarını ödüllendirmesi, başarılarını takdir etmesi ve özgüvenlerini güçlendirmesi,
Bunları yaparken eşitlikçi, adil ve objektif davranması,
Okulda yaratıcı ve yenilikçi çalışmaları desteklemesi,
Okul sakinlerinin psikososyal ihtiyaçlarına duyarlı olması,
Sorunlarını çözmede okul sakinlerine yardım etmesi,
Öğretmenler ve okuldaki diğer çalışanlar arasında iletişim, eşgüdüm ve işbirliği sağlamasıgerekmektedir.
Alt Standart 1.2.8. Özel Bilgilerin Gizliliği: Okulda çocukların, velilerin ve personelin özel bilgilerinin hizmete ve/veya kişiye özel gizliliği korunur.
Özel Bilgilerin Gizliliği Alt Standardı; felsefi olarak “mahremiyet” kavramına, hukuki olarak “özel hayatın gizliliği” ilkesine ve toplumsal olarak “Bireysel Mahremiyet Hakkı”na dayanır. Bu temelde mahremiyet bireysel açıdan, sosyal ortamlarda bireyin kendisinin veya birey adına hareket edenlerin, bireye ait özel bilgileri, kimle, nasıl, ne zaman ve hangi ölçüde paylaşacağını belirlemedeki yetki ve inisiyatifi ifade etmektedir. Bireyin mahremiyet hakkının kurumsal olarak desteklenmesi; başkalarının müdahalelerinden korunma kadar, gelişimini sürdürürken özel yaşamını yaşamasına da yardım etme yükümlülüğünü de içerir.
Bahsedilen hukuki içerikle mahremiyet kavramı, eğitim düzleminde birlikte yorumlandığında; mahremiyet hakkı, hem çocukların, velilerin ve personelin özel ve aile hayatları, saygınlıkları ile fiziki ve ahlâki bütünlüklerinin korunması, hem de onların kişiliklerini geliştirme ve başkalarıyla ilişki, iletişim kurma özgürlerinin desteklenmesini, böylelikle de toplumsal yaşamda etkinliklerini sürdürme inisiyatiflerini muhafaza etmelerini içermektedir.
Bir çocuğun yaşamında mahremiyetin ve özel bilgilerin gizliliğinin neyi kapsadığı; kültürlere göre değişiklik gösterebilir. Ancak, bir çocuğun mahremiyetine hürmet edilmeyen yerler çoğunlukla, çocuğun yetişkinlerin veya toplumsal yapıların nesnesi olarak görüldüğü ve kendi hakları bulunan bir birey olarak görülmediği bir kültürü yansıtmaktadır. Bu standart açısından beklenen; ilköğretim okullarımızın bunun tam tersi bir kültürü yansıtması, yani çocukları kişisel hakları olan özgün bireyler olarak ele almalarıdır. Okul yönetimleri kişiler ve hizmetler açısından özel ve kişisel bilgilerin kullanım ve korunmasında, çocukların ve diğer okul çalışanlarının mahremiyet ve kişilik haklarını gözetmekle yükümlüdür. Bu sadece ilgili kuralların ve prosedürlerin uygulamalarının yönetilmesi meselesi değildir. Bunun yanı sıra asıl mesele; okulda bu hakların korunup kollanacağı hak tabanlı kurumsal yaşam alanlarının, görevlilerin ve tüm okul üyelerinin duyarlılıklarının tesis edilebilmesidir.
Özel Bilgilerin Gizliliği Alt Standardı, standartların gelişim sürecine katılan tüm eğitimciler tarafından demokratik ve barışçıl bir okulun oluşturulmasında önemli bulunarak, standartlara dâhil edilmiştir.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetimince temel olarak;
Haklara ve sorumluluklara ilişkin yaptığı bilgilendirmelerde kişilik ve mahremiyet hakları konusunda da çocuklara, ailelere ve personele temel bilgi ve farkındalık kazandırması,
Mahremiyete girilmesinin, özel bilgilerin kullanımının gerektiği, durumlarda; okul yönetimince, buna ilişkin süreçler ve kuralların, okul personeli, çocuklar ve velileri için açık bir şekilde tanımlanmış ve ilan edilmiş olması,
Çocukların, ailelerin ve personelin bu süreç ve kurallar ile dayandığı haklar, ilkeler ve uygulanmaları konularında bilinçlendirilmeleri,
Okulda çocukların, ailelerin, personelin gerek hizmetler gerekse kişisel kapsamdaki özel bilgilerinin gizliliğinin korunması için okul yönetimince tanımlanmış süreç ve kurallara göre, bilgi güvenliğini sağlayıcı önlemlerin işlevsel biçimde uygulanıyor ve izleniyor olması,
Okulda kişiye ve hizmete özel bilgilerin gizliliğinin korunmasına ilişkin, okulun gerçeklerine dayalı kuralların ve bunların uygulanma işlemlerinin, çocukların, ailelerin ve personelin görüş ve taleplerini alıp katılımlarını sağlayarak belirlemesi ve uygulaması gereklidir.
Alt Standart 1.2.9. Çocuğun Akademik Başarısı: Okul, çocuğun potansiyeli doğrultusunda akademik başarısını geliştirmesi için uygun süreçleri planlar, uygular ve değerlendirir.
Akademik başarı kavramı, eğitim alanındaki uzmanlar ve uygulamacılarca “okul ortamında belirli bir ders ya da akademik programlardan bireyin ne derece yararlandığının bir ölçüsü ya da göstergesi olarak ele alınmakta, okul başarısı ise “bir akademik programdaki derslerden öğrencinin aldığı notların ya da puanlarının ortalaması olarak düşünülmektedir. Çağdaş eğitim yaklaşımları dikkate alındığında akademik başarıyla ilgili alt standart açısından, çocuğun sınavla değerlendirilmesinden elde edilmiş not veya herhangi bir puanın, akademik başarının bir göstergesi olabilmesi, çocuğun zihinsel performansıyla eşdeğer ve sınırlı değildir. Not veya puan; eğitim programının hedef ve kazanımları ile çocuğun özelliklerine göre, onun öğrenme düzeyi, bilişsel, duyuşsal, sosyal, duygusal ve psikomotor kazanımlarının bütünü olarak içerdiği anlam kapsamında önemlidir ve bir göstergedir. Öğretmen ve dolayısıyla okul, verilen her notun bu unsurlara göre anlamlandırma ve açıklamasını öncelikle çocuğa (çünkü notun sahibi ve öncül tarafı çocuktur) sonra da diğer ilgililere yapabilmelidir.
Akademik başarı sadece sınıf öğretim uygulamalarının (edilgence) beklenen bir ürünü olarak değil, çocuğun özelliklerine ve gerçeklerine göre yönetilecek bir süreç olarak ele alınmalıdır. Akademik başarı, İlköğretim Kurumları Standartlarının ikinci alanı olan Öğrenme ve Öğretim’ de yer alan; “2.1.6. Ölçme ve Değerlendirme” Alt Standardı ile ilişkilidir. Ölçme ve Değerlendirme Alt Standardı okulda başarının kapsamının; sadece sınavlar ve ders notları ile sınırlanmayıp, bunların yanı sıra, çocukların bireysel kapasitelerine ve program kazanımlarına göre genişletilmesine odaklanmaktadır. Akademik başarı ile ilgili alt standart ise okul yönetiminin, bu kapsamın ve potansiyelin gerçekleştiği ortam ve süreçleri yönetip geliştirmesine, bunların sonucunda çocukların ileriki yıllardaki eğitim ve yaşantılarını etkileyen bir unsur olarak akademik başarı çıktısını elde etme biçimlerine odaklanmaktadır. Bu alt standart açısından; çocuğun hedefleri doğrultusunda akademik başarısının geliştirilmesi sürecinin planlanması, planın uygulanması ve değerlendirilmesi; akademik başarıyı etkileyen tüm bireysel ve toplumsal unsurların birlikte ele alınmasıyla mümkündür. Dikkat edileceği gibi standart, çocuk açısından bireysel, okul açısından süreç odaklı bir yaklaşım öngörmektedir.
Uygulama Temelleri
Okulun bu Alt standartla ilgili girdileri ve algıları sağlayabilmesi için okul yönetiminin temel olarak;
Okulda sınıflarda uygulanan ölçme-değerlendirme uygulamalarının, öğretim programlarında öngörülen standartlarda ve nitelikte olabilmesi için, gerekli niteliksel izleme sürecini planlaması ve bu planın hedeflenen nitelikleri sağlayacak biçimde uygulanmasını takip etmesi
Uygulamalarda kullanılan yöntemlerin çocukların yaş, gelişim ve eğitsel özelliklerine uygunluğunu kontrol etmesi,
Çocuklara süreçte performansları hakkında geribildirimler, proje, performans görevlerini gerçekleştirme sürecinde onların öğrenmelerine yol göstererek, ürün seçki dosyalarının amacına uygun oluşturulması ve kullanılması ile yetersizlikleri telafi etme olanakları verilerek, sürecin öğrenmeye de hizmet etmesini sağlaması,
Planlama ile uygulamanın tutarlılığını ve sonuçlarını değerlendirmesi,
Okul notları, SBS sonuçları, mezun öğrencilerin üst eğitim kurumlarındaki başarıları gibi verileri, bu planlama, uygulama süreçlerinin etkisi açısından ele alarak değerlendirmesi,
Akademik başarısızlığın nedenlerinin araştırılması ve bu nedenlerin ortadan kaldırılmasına yönelik tedbirlerin alınmasını temin etmesi,
gerekmektedir.